Na 3 maanden gaan we weer met mbo-studenten in onze gebouwen aan de slag. Vanzelfsprekend rekening houdend met alle richtlijnen die er zijn en nog op beperkte schaal. Het gaat gelukkig weer drukker worden in onze scholen.

Het is zo simpel te verwoorden. Als je de teksten van persconferenties of nieuwsberichten leest zou je kunnen denken dat deze versoepeling bijna vanzelf vorm krijgt. Niets is minder waar, en dan doel ik niet op het aanpassen en veilig maken van onze schoolgebouwen. Dat is echt het minste vraagstuk..

We zijn waanzinnig trots op de flexibiliteit en wendbaarheid van studenten en collega’s die ervoor gezorgd heeft dat afstandsonderwijs overal vorm heeft gekregen en is uitgevoerd. We hebben veel geleerd en sommige vernieuwingen zijn in een versnelling gekomen.

Onze studenten hebben drie bijzondere maanden doorgemaakt. En dat is vaak veel meer dan aan de buitenkant zichtbaar is. De thuisomstandigheden van onze studenten zijn vaak complex. Broers en/of zussen die ook op school zitten of studeren en afstandsonderwijs volgen. Ouders die vaak thuis werken. In het begin was dit allemaal nog wat nieuw en vaak nog uitdagend of spannend. Maar deze ervaring heeft zeker op onze studenten in hun ontwikkelingsfase heel veel impact gehad. Met positieve en ook veel mindere of negatieve ervaringen.

Onze collega’s hebben ook drie bijzondere maanden doorgemaakt. Vaak in eenzelfde soort thuissituatie waarin van je wordt verwacht dat je zorgdraagt voor het afstandsonderwijs. Daar kwam nogal eens een rol in het thuisonderwijs van eigen kinderen bij. De grens tussen werk en privé werd al snel een stuk vager. Veel collega’s waren blij toen de basisscholen weer startten, en zij zelf ook weer naar school konden om te werken..

In de afgelopen 3 maanden zijn er prachtige tastbare, en vaak functionele resultaten geboekt. Het gebruik van ICT heeft daar een belangrijke en positieve rol in gespeeld. Tal van onderwijsmensen en wetenschappers benoemen de laatste weken echter in toenemende mate de sociale functie van het onderwijs. De essentie daarvan heeft de afgelopen maanden wat minder aandacht gekregen. Online video meetings zijn echt geen vervanging voor echt contact en de verbinding die ook op anderhalve meter mogelijk is. Hoe creatief ook… Langzaam maar zeker worden we ons weer bewust hoe belangrijk dit eigenlijk is.. 

Ik werk al jaren met een concept deels gebaseerd op Theory U waarin we drie verschillende werelden onderscheiden. Werelden waarin we onderscheid maken tussen Functie, Rol en Betekenis.

Evenwichtige aandacht voor deze drie werelden zorgt voor balans . En in de mooiste variant voor “Flow”. Waarbij we flow definiëren als het gevoel dat dingen vanzelf lijken te gaan.

Mijn waarneming is dat er in de achterliggende maanden substantiële onbalans is ontstaan in de aandacht voor de drie werelden. Het zwaartepunt heeft op de functionele wereld, de wereld van acties en resultaten gelegen. De onmogelijkheid van een fysieke ontmoeting heeft de aandacht voor de relationele wereld gereduceerd.

Tegelijkertijd heeft het feit dat veel mensen gedwongen waren thuis te blijven en de ontmoeting met collega’s en vrienden moesten missen in veel gevallen voeding gegeven aan reflectie en bezinning. Dat is aandacht voor de derde wereld waarin we een betekenis hebben.

En dat geldt niet alleen voor onze studenten, juist ook voor onze collega’s. Immers, zij zijn het die een heel belangrijke rol vervullen voor onze studenten. Dat vraagt elke dag weer veel toewijding. En daarom juist nu ook veel ruimte om hun balans te herstellen.

En dan weer terug naar de ogenschijnlijke eenvoud van de school die weer open gaat. Die eenvoud is betrekkelijk. En vraagt veel zorgt en oprechte aandacht. Daarom is het belangrijk de draad goed op te pakken, dat kan maar één keer. Daarmee leggen we de belangrijkste basis voor de volgende stap vooruit. En komen we samen uit de crisis!